پاورپوینت کامل و جامع با عنوان آموزش و پرورش کودکان استثنایی در 168 اسلاید

آموزش و پرورش یا تعلیم و تربیت دارای مفهوم و کاربرد گسترده و پیچیده و در نتیجه مبهمی است. در تعریف این مفهوم، نه تنها میان مردم عادی، بلکه میان صاحب‌نظران تعلیم و تربیت هم اختلاف‌نظر وجود دارد. همچنین مفاهیمی مانند سوادآموزی، کارآموزی، بار آوردن، پروردن، تأدیب، اجتماعی کردن و… نیز جزئی از «آموزش و پرورش» محسوب می‌شوند یا با آن همپوشی دارند.

دربارهٔ مفهوم «آموزش و پرورش» باید درنظر داشت که «آموزش و پرورش» منحصر به افراد، زمان، مکان، یا عمل خاصی نیست. یعنی به طور مشخص «آموزش و پرورش» منحصر به مدرسه، کودکان، یا آموزش دروس خاصی نیست، بلکه «آموزش و پرورش» برای همه و در هر زمانی (ز گهواره تا گور) و هر مکانی است.

تعاریف آموزش و پرورش

همان‌طور که گفته شد، آموزش و پرورش دارای مفهوم و کاربردی گسترده، پیچیده و مبهم است. تاکنون تعریف واحد یا جامع و مانعی از «آموزش و پرورش» به دست نیامده‌است و اهل نظر، هر یک بر پایه تفکرات و تجربیات خود، تعریفی از آن ارائه داده‌اند.

صاحبنظران ایرانی یا مسلمان تعلیم و تربیت در سده‌های پیشین (مانند امام محمد غزالی)، هیچ‌کدام درپی تعریف مفهوم «آموزش و پرورش» نبوده‌اند و گویا اهمیت تعریف این مفهوم را درک نکرده بودند. در عصر حاضر، متفکران ایرانی مانند محمدباقر هوشیار، عیسی صدیق، اسدالله بیژن و امیرحسین آریان‌پور، مرتضی مطهری در این‌باره اظهارنظر کرده‌اند؛ ولی دانشمندان غربی از دیرباز تاکنون تعاریفی از «آموزش و پرورش» ارائه داده‌اند.

برخی از تعاریف آموزش و پرورش

• محمدباقر هوشیار: آموزش و پرورش مجموعه منظمی از اعمال و رفتار است؛ به بیان دیگر آموزش و پرورش فعل و انفعالی است میان دو قطب روان (آموزگار و فراگیر) که مسبوق به اصلی و متوجه هدفی و مستلزم برنامه‌ای است.
• جان دیویی: آموزش و پرورش تکرار تجربه‌است، به منظور اینکه معنای تجربه گسترش پیدا کند و برای هدایت و کنترل تجربیات بعدی، فرد را بهتر قادر سازد.
• ژان ژاک روسو: آموزش و پرورش هنر یا فنی است که به صورت راهنمایی یا حمایت نیروهای طبیعی و استعدادهای فراگیر (متربی) و با رعایت قوانین رشد طبیعی و با همکاری خود او برای زیستن تحقق می‌پذیرد.
• دانشنامه بریتانیکا: از آن‌جایی که کودکان بی‌سواد، نادان و غیرمطلع از فرهنگ جامعه‌شان به دنیا می‌آیند، برای یادگیری فرهنگشان، هنجارهای رفتاری افراد بالغ، یادگیری مهارت‌ها، یافتن نقششان در اجتماع و رسیدن به اهدافشان نیاز به آموزش دارند.
• امیرحسین آریان‌پور: آموزش و پرورش عبارت است از «فرایند هدایت و جهت‌دهی عمدی تجارب انسانی».

کودکانی به عنوان کودکان استثنایی شناخته می‌شوند که به خدمات آموزشی ویژه و حمایت‌های گسترده نیاز دارند تا از کل استعداد خود استفاده کنند. آنها به دریافت خدمات آموزشی نیازمند هستند چون اکثر آنها در یک یا چند مقوله به شرح زیر با یکدیگر تفاوت دارند: آنها ممکن است کم توانی ذهنی، ناتوانی‌های یادگیری، آشفتگی‌های هیجانی، ناتوانی‌های جسمی، اختلال‌های گفتار و زبان، آسیب شنوایی یا آسیب دیداری داشته باشند یا در مقابل سرآمد و با استعداد باشند.

شیوع کودکان استثنایی

در ادبیات کودکان استثنایی، اصطلاحات (شیوع و رواج) معمولاً به جای هم مورد استفاده قرار می‌گیرند. به لحاظ فنی شیوع ناظر است بر تعداد جدید کودکان با یک وضع استثنایی در یک دوره زمانی مشخص (معمولاً یک سال) رواج به کل تعداد موارد موجود (جدید و قدیم) در یک جمعیت در یک نقطه زمانی خاص دلالت دارد. از این رو تعداد کودکان استثنایی که از خدمات آموزش‌های ویژه در آمریکااستفاده می‌کنند در حال حاضر حدود ۵/۱ میلیون نفر یا رقمی حدود ۷/۴ از تولد تا ۲۱ سالگی است که این رقم کمتر از ۱۰ درصد کل دانش آموزان مدارس را تشکیل می‌دهد. از آنجا که این ارقام تنها نمایانگر کودکانی است که در مدارس از خدمات ویژه استفاده می‌کنند، بنابراین میزان آن احتمالاً باید کمتر از میزان واقعی باشد. به علاوه کودکان تیزهوش که تعداد آنها بالغ بر ۵ درصد جمعیت مدرسه رو را تشکیل می‌دهد، به طور کلی جمعیت کودکان استثنایی در حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد کودکان مدرسه رو است.

 

فهرست مطالب:

مهمترین ابزار سنجش دانش آموزان استثنایی

آزمونهای روانی

منحنی احتمالات طبیعی فرضی

آزمون استنفورد – بینه

مقیاس واینلند

گروه بندی و درصد شیوع (مطالعه مارلند 1972)

تعارف گوناگون هوش

تعریف کودکان تیز هوش و با استعداد

روشهای شناسایی تیزهوشان

برخی از ویژگیهای دانش آموزان تیز هوش و با استعداد

برنامه آموزشی تیزهوشان

محاسن برنامه ویژه برای آموزش و پرورش تیز هوشان

معایب

تعدادی از مشخصات دانش آموزان دیر آموز

سه بعد مهم در تعریف عقب ماندگی ذهنی از دیدگاه انجمن آمریکایی بررسی نقایص ذهنی

طبقه بندی عقب ماندگان ذهنی و برآورد درصد شیوع

علل عقب ماندگیهای ذهنی

ناهنجاریهای کروموزومی

اشکال سه گانه سندرم دان یا منگولسیم

برخی از مهمترین علائم بدنی کودکان مبتلا به سندرم دان به ترتیب فراوانی و اهمیت

سه نکته درباره ترایزومی کروموزومی شماره 21

برخی از مشخصات اصلی تری زوومی کروموزوم شماره 17 یا 18

برخی از مشخصات اصلی تریزومی کروموزوم شماره 13 یا 15

چند نکته درباره سندرم فریاد گربه

ناهنجاریهای ژنی

عوامل ناشی از محیط رحم مادر

تقسیم علل ناهنجاریهای شناخته شده در انسان

عوامل عفونی و ویروسی

بعضی از اختلالات مربوط به سوخت و ساز بدن مادر

عوارض مصرف سیگار توسط مادر در طی دوران حاملگی

عوامل مربوط به لحظه تولد

عوامل مربوط به بعد از تولد

مهمترین عوامل اجتماعی

برنامه آموزش حرفه ای به دانش آموزان عقب مانده

برخی از اهداف برنامه های آموزشی دانش آموزان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر

برخی نکات و روشها در امر یادگیری دانش آموزان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر

حواس

برش عرضی چشم انسان

شبکیه

تعریف نابینا و کم بینا از دیدگاه انجمن ملی جلوگیری از نابینائی

ناهنجاریهای بینایی

نکات مربوط به آموزش کودکان نابینا

عمده ترین وسایل برای نوشتن خط بریل

برش عرضی گوش انسان

شدت صوت

فرکانس

انواع ناشنوایی

پنج علت اساسی ناشنوایی

اهداف عمده در آموزش کودکان ناشنوا

روشهای آموزش مهارتهای ارتباطی به دانش آموزان ناشنوا

تکلم

اندامهای گفتاری

دو معیار عمده برای تشخیص اختلال گفتاری

طبقه بندی اختلالات تکلمی

انواع لکنت زبان

علل اختلالات تکلمی

ویژگیهای کودکان با نارسائیهای ویژه یادگیری

علل شکست این کودکان در امر یادگیری

مشکلات اختصاصی کودکان نارسا خوان

علل عمده نارسانویسی و دشواری در نوشتن املاء

مهمترین علل اختلال در ریاضیات

و…