توضیحات
در قرن چهارم هجری اکثر مناطق ایران زمین به دین اسلام درآمدهبودند؛ ولی در طبرستان و گیلان وضع متفاوت بود. مردم این نواحی هنوز به دیانت زرتشتی وفادار بودند. چون تا آن زمان حاکمان مسلمان نتوانسته بودند بر این مناطق چیره شوند، نوعی آزادی دینی و سیاسی در منطقه حاکم بود. بخشی از مردم تحت تأثیر علویان زیدی، که از دست خلفا به منطقه میگریختند، به مذهب تشیع گرویدند و تا قرون چهارم و پنجم هجری هنوز نیمی از مردمزرتشتی بودند و نیمی دیگر شیعه شدهبودند.
در اواسط قرن سوم هجری خلافت عباسی با جنبشهای استقلالطلبانهای مواجه شد که ضعف سیاسی او را در پی داشت. این جنبشها در میان ایرانیان، که از پیش منتظر فرصتی برای شورش بودند، با ظهور دولتهای سامانیان، صفاریان و زیاریان، به اوج رسید. همچنین اوایل قرن چهارم هجری در شمال ایران جنبشهای گوناگونی علیه خلیفه آغاز شد که اسفار بن شیرویه، ماکان کاکی، مرداویج و آل بویه از این دستهاند. البته مقام خلیفه در سرزمینهای سنی مذهب هنوز قداست و احترام گذشتهٔ خود را حفظ کردهبود و دولتها مجبور به پذیرش خلافت بودند تا مقام خود را مشروعیت بخشند.
بزرگترین دشمنان خلیفه در این زمان علویان شیعه بودند که ادعای خلافت میکردند. در طبرستان و دیلم زیدیان طرفداران بسیاری یافتند ولی پس از دو یا سه نسل علویان طبرستان و گیلان از شعارهای عدالتطلبانهٔ نخستین خود عدول کرده و به کنار رانده شدند. این اوضاع زمینه را برای قیام اشرافی که نسب خود را به ساسانیان میرساندند، فراهم نمود و در این منطقه نیاز به حکومتی بود که دو قشر شیعیان و زرتشتیان را اقناع کند. مرداویج در این هنگام با ماهیتی دینی (مخالفت با مذهب خلیفه) و سیاسی (بازگشت به جامعه ایران باستان) قیام کرد. وی متناسب با پیشرفت کشورگشاییهایش تغییر هویت داده و افکار تازهای بروز میداد؛ چنانچه ابتدا واکنشی نسبت به اسلام نشان نمیداد ولی پس از مدتی جامهٔ سیاه عباسی پوشید و بعدتر علیه عباسیان شورش کرد.
علویان عمدتاً یعنی کسانی که منسوب به علی بن ابیطالب امام نخست شیعیان باشند و در طول تاریخ به پیروان وی اطلاق شدهاست. این واژه به این موردها اشاره دارد:
- خاندان علی به نوادگان علی بن ابیطالب
- علویان طبرستان گروهی از علویان زیدی که در فاصله ۸۶۴–۹۲۸ میلادی در طبرستان حکومت کردند.
- شیعیان
- علویان، شاخهای از شیعیان که عمدتاً در ترکیه و سوریه اند
- علویان (ترکیه)
- علویان (سوریه)
تحولات فرهنگی دوره علویان
هجرت علویان به طبرستان و دیلم، تأثیرات فرهنگی مهمی در آن مناطق بر جای نهاد. وقتی یحیی بن عبدالله وارد آنجا شد،مردم دیلم را به اسلام دعوت کرد و مسجدی بنا کرد. او قلوب مردم را به سوی اسلام سوق داد. بعدها حضور علویان در منطقه به تدریج بر افکار و اذهان مردم تأثیرات مثبتی گذاشت، به خصوص که مردم آنان را به پاکی،زهد و تقوا می شناختند. حسن بن زید (داعی کبیر)،در همان آغاز حرکت خود به مردم اعلام کرد: برای بر پاداشتن کتاب خدا و سنت محمد پیامبر خدا و امر به معروف و نهی از منکر با شما بیعت می کنم. وی حرکت تبلیغی خود را بر همین اساس که نشان از خط مشی معین او دارد،آغاز کرد و برای کارگزاران خود، دستورالعملی بدین شرح صادر کرد تا بدان عمل کنند:
« ۱. به کتاب و سنت پیامبر و آنچه که به طور یقین از امیرمومنان علی در اصول و فروع رسیده، عمل شود.
۲. حضرت علی را بر همه امت برتر بدانند.
۳. مردم را از اعتقاد نسبت به جبر و تشبیه، به شدت بازدارند و از دشمنی با موحدان که به عدل و توحید معتقدند،بر حذر باشند.
۴. بسم الله الرحمن الرحیم را با صدای بلند (به جهر) در نمازها بخوانند.
۵. در نماز صبح، قنوت را به جا آورند.
۶. برای نماز میت، پنج تکبیر بگویند.
۷. هنگام وضو گرفتن، مسح کفشها ترک شود.
۸. حی علی خیر العمل در اذان و اقامه گفته شود.»
حسن بن زید با این منشور به تبیین حکومت دینی خود پرداخت و مبلغانی را به شهرها روانه کرد.
از برخی از گزارشها به دست می آید که قبل از تشکیل دولت علوی،برخی از مناطق طبرستان از جمله گرگان، پیرو شیعه امامی بودهاند.
فهرست مطالب:
بررسی منابع
فصل اول: نحوه استقرار اعراب مسلمان در ايران
وضعيت ايران در اواخر دوره ساساني
فتوحات اعراب مسلمان در ايران
مهمترين نبردهاي ساسانيان با مسلمين در دوره دومين خليفه
كوفه به جاي مداين
بصره در كنار كوفه
دلايل سقوط ساسانيان
استقرار نيروهاي عرب مسلمان در مناطق مختلف ايران
سازمان كشوري مسلمانان در ايران
و…
فصل دوم: نظام اداري و سياسي ايران در دو قرن اول هجري
مباني سازمان اداري
تقسيمات سياسي و اداري
انواع امارت
امور ديواني
وزارت و وزيران ايراني
اسلام پذيري ايرانيان
توجه ايرانيان به اسلام
موالي و نخستين ايرانيان مسلمان
و…
فصل سوم: اوضاع اقتصادي
امور مالي حكومت اسلامي
وضع مالي و ماليه مسلمانان
زکات
بیت المال
خراج
جزيه (ماليات سرانه)
پول و سكه
و…
فصل چهارم: انقلاب سياسي ـ شورش ها
قيامهاي ايرانيان در طول قرن اول هجري و تا پايان حكومت بني اميه
شورشهاي خوارج (مارقين)
تعارضات ميان قبايل عرب
قيامها در مناطق مختلف
ايجاد حكومت عباسيان
نحوة روي كار آمدن عباسيان
دلايل انتخاب خراسان براي مركز آغاز قيام عباسيان
نحوه دعوت عباسيان
قيام عباسيان
ايرانيان و خلافت عباسي
و…
فصل پنجم: مرزها
تقسيمات اداري
تشكيلات اداري
مرزها
و…
فصل ششم: اوضاع اجتماعي
مهاجرت اعراب به ايران
طبقات اجتماعي خراسان
دهقانان
جامعه زرتشتي
شكل گيري تمدن اسلامي و نقش ايرانيان
و…
فصل هفتم: طاهریان
راههاي مبارزه ايرانيان با دستگاه خلافت
زمينه هاي تشكيل حكومت هاي مستقل در شرق ايران
تقسيم بندي سلسله هاي ايراني پس از مامون
اسامي امراي طاهري و زمان حكومت هر يك
طاهر بن حسين
طلحه بن طاهر
عبدالله بن طاهر
اهميت طاهريان از نظر سياسي در تاريخ ايران
طاهريان و تشيع
قيامهاي ايرانيان در دوره طاهريان
و…
فصل هشتم: صفاریان
اصل و نسب
خاستگاه اوليه
علل ناآرامي هاي سيستان
اوضاع سياسي سيستان در اوايل خلافت عباسي
عياران سيستان
اهداف عياران
سازمان عياران
پايگاه عياران در سيستان
مهمترين اختصاصات عياران
به قدرت رسيدن يعقوب ليث
دلايل شكست يعقوب در ديرالعاقول
دلايل تابعيت عمرو از خليفه و صلح با عباسيان در آغاز زمامداري
دلايل قبول صلح عمرو توسط خليفه
و…
فصل نهم: علويان طبرستان
محيط جغرافيايي و تاريخي طبرستان
اسلام در طبرستان
دلايل مهاجرت سادات به ايران
دورة دوم حكومت علويان
اهميت علويان طبرستان
و…
- لینک دانلود فایل بلافاصله بعد از پرداخت وجه به نمایش در خواهد آمد.
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
هنوز هیچ نقد و بررسی وجود ندارد.